Akciğer kanseri risk faktörleri nelerdir ve kanser tarama programları nasıl yürütülür?
Akciğer kanseri, akciğerlerde başlayan ve yayılan bir kanser türüdür. Akciğer kanseri gelişiminde birkaç risk faktörü önemlidir. En yaygın risk faktörü sigara içimidir. Sigara içmek, akciğer kanseri gelişme riskini önemli ölçüde artırır ve yaklaşık olarak akciğer kanseri vakalarının %85'inden sorumlu tutulur. Pasif sigara içimi de akciğer kanseri riskini artırabilir.
Diğer risk faktörleri arasında mesleki maruziyetler (örneğin, asbest, radyasyon, radon), hava kirliliği, ağır metal maruziyeti, genetik yatkınlık ve kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) yer alır. Ayrıca, yaşlılık da akciğer kanseri riskini artıran bir faktördür.
Akciğer kanserinin erken teşhis edilmesi, tedavi ve sağ kalım şansını artırabilir. Bu nedenle, yüksek risk altındaki bireylerin düzenli kanser tarama programlarına katılmaları önerilir. Kanser tarama programları genellikle düşük doz bilgisayarlı tomografi (BT) taramalarını içerir. Bu taramalar, akciğerlerdeki lezyonları ve nodülleri tespit etmek için kullanılır.
Kanser tarama programlarının uygulanması, kanser taramasının faydaları ile olası risklerini dengeler. Yanlış pozitif sonuçlar, gereksiz takip testleri ve müdahaleler gibi potansiyel risklerin yanı sıra, erken teşhis edilen kanserlerin tedavi edilmesi ve sağ kalım şansının artırılması gibi faydalar da bulunmaktadır. Bu nedenle, kanser tarama programlarının etkinliği ve kişiye özgü risk faktörleri dikkate alınarak değerlendirilmelidir.